- Udało się wypracować maksimum bezpieczeństwa dla górników! - powiedział po podpisaniu porozumienia Dominik Kolorz, szef Śląsko-Dąbrowskiej Solidarności. Teraz czas na wypracowanie jeszcze większego porozumienia społecznego pomiędzy rządem, społeczeństwem a samorządowcami. Dziękuję wszystkim pracownikom kopalń, którzy protestowali lub jeszcze protestują pod ziemią i walczyli o swoje miejsca pracy. Czując ich oddech na plecach udało się porozumienie wypracować - dodaje Kolorz.

- To pogrzeb polskiego górnictwa! Naszym zadaniem było i myślę, że rząd dotrzyma wszystkich deklaracji, które zostały tam zapisane, aby maksymalnie zabezpieczyć pracowników górnictwa. Żeby mogli pracować do emerytury. Takie zobowiązanie zostało wobec nich podjęte - mówił ze łzami w oczach Bogusław Hutek, szef górniczej solidarności. 

- To porozumienie, które dzisiaj zostało zawarte, stwarza pewne ramy do tego, żeby z jednej strony określić tę zmianę i do kiedy ona będzie trwała. Po drugie, aby zabezpieczyć pracowników i ich miejsca pracy w okresie tej zmiany. Ten dokument jest dokumentem, którego główną wartość stanowią dwa pojęcia: stabilizacja i długoterminowość - dodaje prezes PGG, Tomasz Rogala.

- Na siedemnaście polskich kopalń tylko cztery mają złoże udostępnione w takiej ilości, że gwarantowało to wydobycie przez te 30 lat. Pozostałe skończyły by się wcześniej. I skończą się wcześniej. Stanie się tak wtedy, kiedy skończy się węgiel do wydobycia. Poza tym to, jak sądze dotyczy kopalń, które są kopalniami "państwowymi". Jeśli ktoś w Polsce uzyska koncesję na wydobycie i będzie miał za równo zasoby jak i rynek zbytu, bo nikt nie wie tak do końca jaki będzie rynek węgla w Polsce w 2049 roku, bo możemy nie zdążyć z przemianą energetyczną, to wtedy musimy mieć tę rezerwę w postaci inwestycji prywatnych, które będą w stanie dostarczyć węgiel do elektrowni w Polsce - komentuje Jerzy Markowski.

Wszystko zaczęło się w poniedziałek...

 

Wtedy właśnie ogłoszone zostało pogotowie strajkowe oraz zawiązał się Międzyzwiązkowy Komitet Protestacyjno-Strajkowy. 

 

Pogotowie strajkowe to efekt fiaska rozmów rządowo-związkowych. Ci drudzy domagali się rozmów z samym premierem Mateuszem Morawieckim. Chcieli omówić z nim szczegółowo plan transformacji górnictwa i energetyki. Do tych rozmów nie doszło i w poniedziałek rozpoczął się podziemny strajk w kilku śląskich kopalniach. Po szychcie, nie wszyscy górnicy wyjeżdżali na powierzchnię. Ta sytuacja trwała do piątku.

Jak podkreślił wówczas Dominik Kolorz, szef śląsko-dąbrowskiej solidarności - protest był nieunikniony.

- Zorganizowany został oddolnie i spontanicznie. Jeśli do rozmów z rządem nie dojdzie - może być powtórka sprzed kilku lat. Przypomnę, że wtedy jak poprzedni rząd ogłosił likwidację kopalń, co robi także i obecna władza, to również rozpoczęły się protesty w zagrożonych zakładach, później dołączały kolejne. Tu nie chodzi tylko o kopalnie. Międzyzwiązkowy Komitet Protestacyjno-Strajkowy zrzesza wszystkie zakłady funkcjonujące na terenie Śląska i Zagłębia - wyjaśnia Dominik Kolorz.

 

We wtorek w kopalniach odbyły się masówki informacyjne. Zwiększyła się także liczba osób protestujących. Tego dnia do Katowic przyjechała delegacja rządowa, która rozpoczęła rozmowy ze związkowcami. 

- Te rozmowy nie oznaczają ani zawieszenia, ani przerwania protestu, ani też odwołania zapowiadanej na piątek manifestacji w Rudzie Śląskiej. - mówił przed spotkaniem szef śląsko-dąbrowskiej "S", Dominik Kolorz. 

 

Przedstawiciele strony rządowej zapowiedzieli wówczas, że chcą jak najszybciej dojść do porozumienia i zakończyć podziemny protest górników.

- Jesteśmy gotowi, aby rozmawiać tyle, ile trzeba. To znaczy, że chcemy wysłuchać wszystkich postulatów, które są kierowane wobec nas ze strony społecznej. Nie dajemy sobie limitu czasowego - powiedział we wtorek Wiceminister Aktywów Państwowych, Artur Soboń. 

 

Związkowcy oczekują tamtego dnia, że delegacja rządowa przyjechała na Śląsk z konkretnym planem działań jeśli chodzi o wydłużenie okresu przebudowy naszego regionu. Uważają, że taki plan powinien obowiązywać do 2060, a nie jak zapowiadali włodarze kraju, do 2030. Powinna być spisana tak zwana umowa społeczna.

 

Wtorkowe rozmowy były prowadzone od 13:00 do późnej nocy. W środę spotkanie zaczęło się o 14:00 i także, z przerwami trwało do późnych godzin. Po nich związkowcy poinformowali, że jest więcej tematów rozbierznych niż zbieżnych. Jednak pewne elementy rozmów "posunęły się do przodu". 

- Jest decyzja, że transformacja górnictwa będzie miała model podobny jak miało to miejsce w Niemczech. Polega on na długo-okresowej transformacji sektora. - informuje Dominik Kolorz.

 

W czwartek spotkały się dwa zespoły robocze – Polskiej Grupy Górniczej i grupy Tauron. Późnym popołudniem - spotkanie plenarne na którym będzie akceptacja lub korekta rozwiązania wypracowanego w zespołach roboczych.

Nadal nie było wiadomo czy i kiedy dojdzie do porozumienia. Wiadomo było natomiast, że kilkuset górników nadal strajkuje pod ziemią. W piątek w Rudzie Śląskiej miała odbyć się pikieta. Dlaczego akurat tam? To w Rudzie Śląskiej działa zatrudniająca ponad 6 tysięcy osób kopalnia Ruda. złożona z trzech samodzielnych wcześniej kopalń: Halemba, Bielszowice i Pokój. W lipcu ten zakład wraz z kopalnią Wujek w Katowicach, w projekcie planu naprawczego Polskiej Grupy Górniczej została przeznaczona do likwidacji. Plan nie został jednak oficjalnie zaprezentowany.

 

Do pikiety ostatecznie nie doszło.

 

Foto: Śląsko-Dąbrowska Solidarność/własne/MAP